"Сактыышкыным "кавайы" боор, Чыраа-Бажы өскен суурум" деп темалыг Чыраа-Бажы ортумак ниити билиг школазының организастап эрттиргени литературлуг хүн бөгүн, декабрь 8-те, онза болду. Тывавыстың найысылалындан хүндүлүг аалчыларывыс - "ТР-ниң улус өөредилгезиниң алдарлыг ажылдакчызы, "РФ-тиң ниити өөредилгезиниң хүндүлүг ажылдакчызы", ТР-ниң Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү, НШХИ-ниң улуг методист башкызы Лидия Хорагаевна Ооржак, НШХИ-ниң тыва филология лабораториязының эргелекчизи Виктория Валерьевна Монгуш, "ТР-ниң культуразының алдарлыг ажылдакчызы", РФ-тиң журналистер болгаш чогаалчылар эвилелдериниң, ТР-ниң Чогаалчылар эвилелиниң кежигүнү Лидия Херлииевна Иргит, Тываның национал хөгжүм-шии театрының редактору, аныяк шүлүкчү, ыраажы Кежик Константинович Коңзай база "Сорунза" аттыг Тываның күрүне университединиң чечен чогаал каттыжыышкынының кежигүнү Артыш Салчакович Санаа олар аалчы болуп келдилер. Ооржак Хорагай аттыг көдээ культура бажыңынга чаңгыс чер-чурттуувус Л.Х.Ооржакка ооң 65 хар оюнга тураскааткан чечен чогаал болгаш НШХИ-ниң үндүргүлээни методиктиг номнарының делгелгезин (методиктиг номнарының чыылдазын тыва филология лабораториязының эргелекчизи башкы В.В.Монгуш), школаның тыва дыл башкыларының белеткээни "Байыр тудаал!" деп презентациязын көргүзүп кылган.
Хүннүң бирги чартыында чер-чуртувустуң онза-чараш бойдус чурумалдыг чери - юбиляр башкывыстың "төк кээп дүшкен" төөгүлүг Шанактыг-Өдек хонашче аян-чорук-биле эгелээн. Ийиги чартыында школавыстың 1-ги классчыларындан эгелээш, 9-ку классчыларынга чедир 48 шүлүкчүлериниң уран номчулга мөөрейин база хүндүлүг аалчылар-биле ужуражылга-сактыышкынныг кежээзин эрттирдивис. Юбиляр чогаалчывыс Л.Х.Ооржактың "Хөңнүм иштээн сактыышкыным булуңу - хөлбең шыктыг Чыраа-Бажы суурумда..." деп сагыш-сеткилди доюлдуруп кээр уран-чечен бичии өөреникчи шүлүкчүлерниң өткүт үннери уран номчулганы сонуургап келген көрүкчүлерни, аалчыларны, шииткекчилерни кайгаткан.
Түңнелинде, жюри кежигүннериниң шиитпири-биле:
1-4-кү класстан "Шүлүк чогаалынга сонуургалы дээш" деп тускай шаңналды 1"а" классчы Норжуңмаа Монгушка, "Тиилелгеже чүткүл" деп тускай шаңналды 3"а" класстан Норбу Монгушка база 3-кү чергениң диплому-биле 4"б" класстан Виктория Монгушту, 2-ги чергениң диплому-биле 2"б" класстан Янчен Монгушту шаңнагылаан. Тиилекчизинге 3"б" класстан Даң-Хая Ооржакка НШХИ-ден Өөрүп четтириишкин бижии база 1-ги чергениң дипломун тывыскан.
5-7-ги классчылардан "Шүлүк чогаалынга сонуургалы дээш" деп тускай шаңналды 5"б" класстан Айза Монгушту, "Тиилелгеже чүткүл" деп тускай шаңналды 7"б" класстан Ай-Демир Монгушту, 3-кү чергениң дипломун 6"б" класстан Чойган Монгушка, 2-ги чергениң дипломун 7"б" класстан Ай-кыс Монгушка тывыскылаан. Тиилекчизинге 7"б" класстан Коңгураа Монгушка НШХИ-ден Өөрүп четтириишкин бижии-биле база 1-ги чергениң диплому-биле шаңнап-мактаан.
8-9-ку классчылар аразындан "Шүлүк чогаалынга сонуургалы дээш" деп тускай шаңналды 9-ку класстан Авеллина Кууларга, "Тиилелгеже чүткүл" деп тускай шаңналды 9-ку класстан Аюна Монгушка, 3-кү чергениң дипломун 9-ку класстан Диана Кууларга, 2-ги чергениң дипломун 9-ку класстан Айдысмаа Ооржакка тывыскан. Тиилекчизинге 9-ку класстан Алантос Ооржак НХШИ-ден Өөрүп четтириишкин бижии-биле база 1-ги чергениң диплому-биле шаңнап-мактаткан. Түңнелдерни чөптүү-биле үндүрүп, үнелелдерни шиитпирлээн жюри кежигүннеринге - школавыстың хоочун башкылары Г.А.Кууларга, Р.К.Сарыгларга база Тываның национал театрының аныяк ажылдакчылары К.К.Коңзайга, А.С. Санаага улуу-биле өөрүп четтирдивис!
Ниитизи-биле Л.Х.Ооржак хүндүлүг аалчывыстың юбилейинге тураскааткан литературлуг хүн келген аалчыларывыстың үнелээни-биле "дендии бедик деңнелдиг, кончуг эки" эртти. Школавыс баштаар черинге - удуртукчу башкывыс школа директору Э.О Монгушка, директорнуң кижизидилге талазы-биле оралакчызы А.А.Монгушка, профэвилел даргазы Д.Д.Кууларга, эге класстар методиктиг каттыжыышкынынга (удуртукчузу Ш.А.Дарбый), 5-тен 9-ку класска чедир класс удуртукчу башкыларынга өөрүп четтиргенинивисти илередип, моон-даа ыңай төрээн школавыстың ажы-төлдериниң чедиишкиннери, төрээн дылынга, төрел чонунга ынаа, хүндүткелдиг чоруу бедип сайзыраарын күзедивис!
Мооң-биле чергелештир Чыраа-Бажы сумувустуң Чагырга даргазы Р.В.Ооржактың байыр чедириишкини база хүндүлүг башкывыс, дагдыныкчы Л.Х.Ооржакка "Чыраа-Бажы сумузунуң чаңгыс чер-чурттуг хүндүлүг хамаатызы, чер-чуртунуң алгакчызы, үнелекчизи" деп хүндүткелдиг атты тывысканы өөрүнчүг болгаш чоргааралдыг болду.
База НШХИ-ниң удуртулгазының мурнундан директорунуң ф.э.к Е.М.Кууларның ат салганы Өөрүп четтириишкин бижиктерин бистиң школаның 5 башкызынга (школа директору Э.О.Монгуш, директорнуң кижизидилге талазы-биле оралакчызы А.А.Монгуш, тыва дыл болгаш чогаал башкызы У.Ы.Донгак, педагог-библиотекарь Ч.Д.Кара-Сал, технология башкызы Н.М.Монгуш) аалчывыс хүндүлүг башкы В.В.Монгуш тывысты. Л.Х.Ооржактың чаңгыс чер-чурттуглары - "Йөрээл" аттыг хоочуннар бөлүү, сумуда херээженнер чөвүлели, чаңгысклассчылары, төрел чону өөрүп, юбилярга сеткилинден сөң-белектерин сөңнеп, чогаалчының шүлүктерин катап-катап чугаалап турдулар.
Уран сөзүн улам бараалгадып, чону-биле үнүп-киржип, демир-үжүүнүң бажы улам чылгыр апарып, Лидия Хорагаевнага мугур хары-биле база катап байыр чедирип, быжыг омакшылды, бедик сүлдени, хей-аътты күзедивис! ...Литературлуг хүннүң башкарыкчызы У.Ы.Донгак, школада төрээн дылдың, чогаалдың башкызы. 8.12.2023 чыл.
