ХОМДУ ДАЙЫНЫНЫН 110 ЧЫЛДААНЫНДА ХОВД ХООРАЙГА.
ХОМДУ ДАЙЫНЫНЫН 110 ЧЫЛДААНЫНДА ХОВД ХООРАЙГА...
Тываның гуманитарлыг болгаш социал-экономитиг тускай шинчилелдер институдунуң эртем-архивиниң эргелекчизи Василий Савырович Салчак, Россияның чогаалчылар Эвилелиниң кежигүнү, Тываның хоочун чогаалчызы, Тываның күрүне шаңналының лауреады, Кызыл хоорайның хүндүлүг хамаатызы, Россияның хүндүлүг донору Кара-Күске Күнзекович Чооду, Хайыракандан Сат Чүрмит-Дажының база Баян-Таладан Хомду дайынынынга киришкен Куулар Лопсан Сорукту маадырның, Куулар Үндүү чейзеңниң салгалдарын тѳлээлээн Любовь, Валентина Сүгеевна угбашкылар, күдээзи Алексей Сарыг-оолович Ховалыг олар Моолдуң Ховд хоорайга чорааннар.
Кобду, Хомду дайынының 110 чылдаанынга тураскааткан эртем-практиктиг конференцияның ажылынга киришкеш, ужуражылга соонда ниити чурукка тыртырганнар. Ховдунуң күрүне университединге, Жаргалаңды сумузунга Тыва Республиканың тѳлээлери чорааш, Тывага туттунар тураскаалдың дугайында чугаалашканнар. 1959 чылда хоорайның тѳвүнде Манчы-кыдат эжелекчилерге удур маадырлыг тулушкан арат Аюшка тураскааткан тураскаал чанынга, Жаргалаңды сумузунуң даргазы, Моолдуң Ковтуда энергетика талазы-биле улуг күрүне корпорациязының даргазы, тыва омактыг Балжырын Батмѳнх баштаан үдекчилер-биле тѳѳгүлүг черлерни чурукка тырттырып алганнар. Хомду шивээзиниң иштинге Тывадан барып киржип чораан 670 ажыг сүзүк болгаш чарлык шериглеринден эрес-дидим 200 кижиниң командири Баян-Тала чурттуг Куулар Лопсаң Соруктуг маадырның тураскаалын Моолдуң ийи маадырының тураскаалдарының чанынга кылыр болган. Хоочун журналист Кара-Күске Чооду "Чаа орук" солуннуң чоокку үндүрүлгезинге чогаадыкчы аалдаашкынның сорулгазын, түңнелдериниң дугайында чырыдып бижиир.